Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

POLYSTYPOS

The Polystypos is among the five highest villages of Cyprus, but also among the smallest, being the third smallest administrative area village of Nicosia, with an area of ​​only 239 hectares.

The name of the village means location with many tows (Vine). Therefore Polystypos means place overfilled by vines. Now you gonna tell me, Polystypos is not known for its vineyards, but for hazelnuts, but what most do not know is that in the past the village area was overgrown with vines, which, however, residents decreased during the period the Turkish occupation, when it imposed a special tax on wine production. When was the village is unknown, but it is considered certain that the village existed during the Middle Ages, after referring to various medieval documents .

As said before, Polystypos is known for hazelnuts and residents, with the help of the state, established officially very old path length 1.7 Km crossing the hazelnut forest of the village as a nature trail and part of the European Network for the Protection of Nature ''Natura 2000''. The trail starts from ''Vrysi'' or ''Kato Vrysi'' - a natural source in the lower neighborhood of the village, which is the oldest neighborhood of the village, where we began our journey. The trail goes downhill and out of hazelnuts you can also see other kinds of trees such as walnut , pomegranate, almond, etc. The most remarkable, however, part of the route is the orchid Epipactis Microphylla, blooms only next to the roots of the hazel. This orchid is endemic in Cyprus and you can admire the small, white blossoms in early May, which is the period of flowering . Along the way you will cross a small stream, after which the trail splits. Either we continue the journey through the valley, you will either stop down their kladi ''Hadjimattheou'', which are two huge oaks, to then take the uphill road that leads to the monastery of St. Andrew and asphalted main road in Nicosia.



Saying monastery, do not expect to see monastery cells, since only the church has survived and is the last remnant of a very ancient monastery of St. Andrew of Polystypos, as he was known. The monastery flourished until 1700, but in 1708, a strong earthquake and a smallpox epidemic decimated the monks began to decline around 1898 and ceased to function as a monastery. The chapel today, apart from wedding ceremonies, functions only four times a year. The chapel has , like many other small churches in the Troodos area, beautiful wooden roof with flat tiles, while the treasured picture of St. Andrew is said to be miraculous.

Approximately 100 meters west of the church is still a centenarian oak, which is said to be over 600 years old and you can sit on old roots and enjoy nature and feel the power of this ancient legend of the tree. The legent says it December 1944 loggers began felling the oaks of Apostle Andrew and have asked the supplication of the saint, who listened and the next day the masterlogger named Christophis of Giorgaros fell ill suddenly , the project failed and the park was saved.

Back in the village, if you want to stay overnight there is the house of Eurydice , while coffee and dessert try the cafe of Stavrys or the club of Heracles. Finally, in the Youth Center or cafeteria "Pantheon" you can enjoy delicious local dishes along with also delicious local wines Polystypos . Do not forget to buy the famous sausages from the workshop of Mr. Andreas Polydorou and note also that in mid- October you can enjoy paluze and zivania the event ''Madari Mother Earth''.

Elevation: Average altitude of 1150 meters.
Distance: 50 Km from Nicosia , 48 Km from Limassol , 80 Km from Larnaca and 87 Km from Paphos.
Residents: 155
HOT: The fountoukodasos , the church of St. Andrew, the centenarians oaks .

Article by Andreas Constantinou, republished from the newspaper AVANT GARDE, Issue 33, September 2013.

ΠΟΛΥΣΤΥΠΟΣ

Ο Πολύστυπος συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πέντε υψηλότερα χωριά της Κύπρου, αλλά και ανάμεσα στα πιο μικρά, αφού είναι το τρίτο μικρότερο σε διοικητική έκταση χωριό της επαρχίας Λευκωσίας, με έκταση μόνο 239 εκτάρια.

Η ονομασία του χωριού Πολύστυπος σημαίνει τοποθεσία με πολλές στύπες (φυτά αμπελιού). Συνεπώς, Πολύστυπος σημαίνει τόπος κατάφυτος από αμπέλια. Τώρα θα μου πείτε ο Πολύστυπος δεν είναι γνωστός για τα αμπέλια του αλλά για τα φουντούκια του, αλλά αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι στο παρελθόν η περιοχή του χωριού ήταν κατάφυτη από αμπέλια, τα οποία, όμως, οι κάτοικοι μείωσαν κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οπότε και επιβλήθηκε ειδική φορολογία για την παραγωγή κρασιού. Το πότε ιδρύθηκε το χωριό είναι άγνωστο, θεωρείται όμως σίγουρο ότι το χωριό υπήρχε κατά τα μεσαιωνικά χρόνια, αφού αναφέρεται σε διάφορα μεσαιωνικά έγγραφα.

Όπως προείπαμε, ο Πολύστυπος είναι γνωστός για τα φουντούκια του και οι κάτοικοι, με τη βοήθεια του κράτους, καθιέρωσαν και επίσημα το παμπάλαιο μονοπάτι μήκους 1.7 Km που διασχίζει το φουντουκοδάσος του χωριού ως μονοπάτι της φύσης και μέρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Προστασίας της Φύσης ''Natura 2000''. Το μονοπάτι ξεκινά από το ''Βρυσί'' ή ''Κάτω Βρύση'' - μια φυσική πηγή στην κάτω γειτονιά του χωριού, που είναι και η αρχαιότερη γειτονιά του χωριού, όπου και ξεκινήσαμε κι εμείς τη διαδρομή μας. Το μονοπάτι οδεύει κατηφορικά και εκτός από τις φουντουκιές μπορείτε να δείτε και άλλα είδη δέντρων, όπως καρυδιές, ροδιές, αμυγδαλιές κ.α. Το πιο αξιοθαύμαστο, όμως, στοιχείο της διαδρομής είναι η ορχιδέα Epipactis Microphylla, που ανθίζει μόνο δίπλα στις ρίζες της φουντουκιάς. Η συγκεκριμένη φουντουκιά είναι ενδημικό φυτό της Κύπρου και μπορείτε να θαυμάσετε τα μικρά, λευκά ανθάκια της στις αρχές Μαΐου, που είναι και η περίοδος ανθοφορίας της. Στην πορεία θα διασχίσετε ένα μικρό ρυάκι, μετά από το οποίο η διαδρομή χωρίζει. Είτε θα συνεχίσετε την πορεία μέσα στην κοιλάδα, είτε θα κάνετε στάση κάτω από τους ''Κλάδους του Χατζηματθαίου'', οι οποίοι είναι δύο τεράστιοι δρύες, για να πάρετε στη συνέχεια τον ανηφορικό αγροτικό δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι του Απ. Ανδρέα και στον ασφαλτοστρωμένο κύριο δρόμο που οδηγεί στη Λευκωσία.



Λέγοντας μοναστήρι, μην περιμένετε να δείτε μοναστήρι με κελιά, αφού μόνο η εκκλησία έχει διασωθεί και είναι το τελευταίο κατάλοιπο μιας πανάρχαιης μονής του Απ. Ανδρέα του Πολυστύπου, όπως ήταν γνωστός. Η μονή ήκμαζε μέχρι το 1700, αλλά το 1708, μια ισχυρή σεισμική δόνηση και μια επιδημία ευλογιάς αποδεκάτισαν τους μοναχούς, άρχισε η παρακμή και γύρω στα 1898 έπαυσε να λειτουργεί σαν Μονή. Το ξωκλήσι σήμερα, εκτός από τις τελέσεις μυστηρίων, λειτουργεί μόνο τέσσερεις φορές το χρόνο. Το ξωκλήσι έχει, όπως και πολλοί άλλοι μικροί ναοί στην περιοχή του Τροόδους, όμορφη ξύλινη στέγη με αγκιστρωτά κεραμίδια, ενώ η εφέστια εικόνα του Απ. Ανδρέα λέγεται πως είναι θαυματουργή.

Περίπου 100 μέτρα δυτικά της εκκλησίας βρίσκεται ακόμη ένας αιωνόβιος δρυς, ο οποίος λέγεται πως είναι πάνω από 600 ετών και μπορείτε να καθίσετε στις γέρικες ρίζες του και να απολαύσετε τη φύση και να νιώσετε την ενέργεια του αρχαίου αυτού του δέντρου.Ο θρύλος λέει πως τον Δεκέμβριο του 1944 υλοτόμοι άρχισαν να κόβουν τις βελανιδιές του Απ. Ανδρέα και αυτές ζήτησαν την ικεσία του Αγίου, ο οποίος τις άκουσε και την επόμενη μέρα ο αρχιϋλοτόμος, ονόματι Χριστοφής του Γιώργαρου αρρώστησε ξαφνικά, το σχέδιο ναυάγησε και ο δρυμός σώθηκε.

Πίσω στο χωριό, αν θέλετε να διανυκτερεύσετε υπάρχει το σπίτι της Ευρυδίκης, ενώ για καφέ και γλυκό δοκιμάστε το καφενείο του Σταυρή ή τον σύλλογο του Ηρακλή. Τέλος, στο Κέντρο Νεότητας ή στο Καφεστιατόριο "Πάνθεον" μπορείτε να απολαύσετε εύγευστα τοπικά εδέσματα παρέα με επίσης εύγευστα τοπικά κρασιά του Πολύστυπου. Μην παραλείψετε να αγοράσετε τα γνωστά λουκάνικα από το εργαστήριο του κου Ανδρέα Πολυδώρου και σημειώστε, επίσης, ότι στα μέσα Οκτωβρίου μπορείτε να απολαύσετε παλουζέ και ζιβανία στην εκδήλωση ‘‘Μαδαρή Μάνα Γη’’.

Υψόμετρο: Μέσο υψόμετρο 1150 μέτρα.
Απόσταση: 50 Km από τη Λευκωσία, 48 Km από τη Λεμεσό, 80 Km από τη Λάρνακα και 87 Km από την Πάφο.
Κάτοικοι: 155
ΗΟΤ: Το φουντουκοδάσος, το εκκλησάκι του Απ. Ανδρέα, οι αιωνόβιοι δρύες.

Άρθρο του Ανδρέα Κωνσταντίνου, αναδημοσιευθέν εκ της εφημερίδας AVANT GARDE, τεύχος 33, Σεπτεμβρίου 2013.